Τα βασικά στοιχεία που κάνουν τα ενεργειακά τζάκια να υπερέχουν των παραδοσιακών είναι η υψηλότατη θερμική απόδοση και η ελεγχόμενη κατανάλωση καυσίμου (π.χ. ξύλο). Ο λόγος που ένα ενεργειακό τζάκι πετυχαίνει το μέγιστο ενεργειακό αποτέλεσμα δηλαδή το μικρότερο κόστος είναι οι παρακάτω:
Τα ενεργειακά τζάκια εκμεταλλεύονται στο μέγιστο τη ζέστη που τα ίδια παράγουν με την καύση στο χώρο της εστίας, είτε διοχετεύοντας τη γρήγορα και σωστά στον αέρα του χώρου, είτε διοχετεύοντας την στο νερό του δικτύου θέρμανσης. Η πρώτη περίπτωση αναφέρεται φυσικά για αερόθερμο τζάκι ενώ η δεύτερη περίπτωση αναφέρεται σε υδραυλικό τζάκι ή αλλιώς τζάκι καλοριφέρ.
Οι εστίες σε ένα ενεργειακό τζάκι είναι φτιαγμένες με τέτοιο τρόπο που αξιοποιούν στο 70%- 90% της θερμογόνου απόδοσης του καυσίμου ( π.χ. ξύλο) έναντι του 10% – 15% ενός συμβατικού τζακιού. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ότι μια καλή και σωστή εστία ενεργειακού τζακιού καταναλώνει 2-6 κιλά ξύλα την ώρα δηλαδή 20-40 κιλά την ημέρα. Η καύση που γίνεται εντός της ενεργειακής εστίας είναι τελείως διαφορετική από ότι στο παραδοσιακό τζάκι , αφού η θερμότητα μένει στην εστία δηλαδή μέσα στο χώρο που θέλουμε να ζεστάνουμε και δεν φεύγει αμέσως στην ατμόσφαιρα μέσα από την καμινάδα.
Στην αγορά σήμερα υπάρχουν πολλά είδη ενεργειακού τζακιού: Υπάρχουν π.χ. τζάκια τα οποία καίνε ξύλο και άλλα που καίνε PELLET.
Στην περίπτωση που υπάρχει η δυνατότητα τοποθέτησης καμινάδας στην πολυκατοικία όλες οι επιλογές είναι ανοιχτές. Διαφορετικά μπορεί κάποιος να εγκαταστήσει μια μικρή καμινάδα που θα έχει έξοδο στο μπαλκόνι, μόνο που σε αυτή την περίπτωση οι επιλογές ως προς το καύσιμο περιορίζονται στο PELLET.